Atatürk En Çok Okudu(Atatürk Kitaplığı)

[Kuva-yi Milliye]

Özellikle gençlerle sohbet ederken Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili ilk anlatmak istediğim şey şudur:

Atatürk en çok okudu!

Anıtkabir Derneği Atatürk’ün okuduğu kitapların saptanabilenleri üzerinde güzel bir çalışma yaptı. Atatürk’ün okurken altını çizdiği, yanına notlar düştüğü bölümleri bir araya getirdi. Bu bölümler 12 bin 500 sayfa tuttu ve 24 ciltte toplandı.

Atatürk’ün okuduğu saptanmış kitap sayısı 3997. Bu kitapların 1741’i Çankaya Köşkü’nde, 2151’i Anıtkabir’de, 102’si İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi’nde, 3’ü Samsun Gazi İl Halk Kütüphanesi’nde. Atatürk’ün Sofya’da ve Şam’da görev yaptığı sırada da pek çok kitap okuduğu biliniyor ama, ne yazık ki onlar kayıtlarda yok.

Atatürk’ün okuduğu kitap yelpazesi tarihten dilbilimine, coğrafyadan sanata kadar çok geniş bir alan içeriyor. Bu 24 cildi inceleyince insan, Atatürk’ün entelektüel yanıyla karşı karşıya geliyor. Anıtkabir’i ziyaret edenler müze kısmını da gezince sözünü ettiğim 24 ciltle karşılaşacaktır. Dilerlerse satın alabilirler.

***

Son dönemde radyo televizyon konuşmalarımda, konferanslarda Atatürk’le ilgili okunması gereken kitaplar arasında ilk bu 24 cildi sayıyorum. Bence bu kitaplar her okulda, hatta her evde olmalı.

Bu 24 cildin yanı sıra, Atatürk’le ilgili yazılmış, adeta klasikleşmiş kitapları da sıralayıp okura bir “Atatürk Kitaplığı” önermeden geçemeyeceğim. Böylece yeni kuşaklar okullarda, eğitim kurumlarında sadece Atatürk köşesiyle değil, Atatürk kitaplığıyla da karşılaşırlar ve “bilgi sahibi olarak fikir sahibi olurlar.”

Falih Rıfkı Atay, uzun yıllar Atatürk’ün yanı başında yer almış bir kişi olarak anılarını, gözlemlerini kitaplaştırdı. Atay’ın “Zeytin Dağı”ndan “Çankaya”ya kadar tüm kitapları bu raflarda yer almalı.

Atatürk’ün kütüphanecisi Nuri Ulusu’nun “Atatürk’ün Yanı Başında” kitabı, hem Atatürk hem kitap kokuyor.

Turgut Özakman bize önce Şu Çılgın Türkler’i, sonra Diriliş’i sundu. Hemen müjdeyi verelim, Özakman 1922-38 arasını da “Cumhuriyet” adı altında hazırlıyor. Yakında kitaplaşacak. Özakman’ın bence “kitaplarının kitabı” şu:

1881-1938 Atatürk, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Kronolojisi.

Bu kitap “bilinçlenme hapı” gibi bir şey. Gün gün Atatürk’ün ne yaptığını sıralamış Özakman.

Afet İnan’ın Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler çalışması, insan Atatürk’ten lider Atatürk’e kadar geniş bir yelpazedir.

Sebahattin Selek’in iki ciltlik Milli Mücadele kitabı, içinde insan ilişkilerini de barındıran belgesel tadında bir çalışma.

Prof. Dr. Bedia Akarsu’nun, Atatürk Devrimi ve Temelleri kitabı, aydınlanma hareketi ve kadını da içine alan bir eser.

Prof. Suna Kili, Atatürk Devrimi kitabında Osmanlı’nın toplum yapısını da aktarıyor ve devrimleri bir çağdaşlaşma modeli olarak sunuyor.

Prof. Şerafettin Turan’ın bütün yapıtları Atatürk ve devrimleri üzerine...

***

Atatürk’ü pek çok yabancı yazar, araştırmacı, tarihçi ve büyükelçi de kaleme aldı. 1920’lerde, 30’larda Ankara’ya büyükelçi olarak gelen pek çok kişinin Mustafa Kemal’le ilgili bir kitap yazmadan edemediğini görüyoruz.

Bernard Lewis’in Modern Türkiye’nin Doğuşu, Willy Sperco’nun Mustafa Kemal Atatürk 1881-1938, Lord Kinross’un Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu kitapları sıralamadan geçemeyeceklerim arasında.

Atatürk kitaplığında yer alması gereken kitapların sadece bir bölümünü paylaştık. Önümüzdeki günlerde arkasını da getiririz.

Sözün özü; Atatürk hayatta en çok okudu...

3997 kitap okudu...

Düşmanların canına okudu...

Modern bir Türkiye yaratma yolunda bildiğini okudu...

İçeride ve dışarıda kafana koyduklarını yapamazsın diyenlere meydan okudu...

ankcum@cumhuriyet.com.tr

Hakimiyet-i Milliye

[YILDIRAN]

Yahudi asilli Alman Sair Heinrich Heine`nin bir söylevi vardir:
»Dort, wo man Bücher verbrennt, verbrennt man am Ende auch Menschen.«
"Kitaplarin yakildigi yerde insanlarda yakilir" bu gercektende bence dogrudur ve iste Atatürk`ü diger liderlerden ayri koyan büyüklükten bir örnek.
Birde düsününkü Canakkale savasinda bile cephede sayyar bir lambanin altinda kitap okuyordu oysa cogu Türk insanina bos zamanda yatarak bir kitap bile okumak cok geliyor.

Peki ya siz kac kitap okudunuz?

[Kuva-yi Milliye]

Halkım adına cevap vereyim: Ayda yılda bir, kafama eserse.

[YILDIRAN]

Peki kisisel cevabiniz?

[Kuva-yi Milliye]

Her akşam yatmadan önce bir, bir buçuk saat mutlaka okurum.Okumadığım olmaz mı? Olur.Ancak çok yorgunsam.Onun dışında her akşam okurum.

[YILDIRAN]

Bunu duyduguma sevindim, bende kitaplari, okumayi, yazmayi cok severim. Acaba ulusumuza okuma sevgisini nasil yayabiliriz?

MEHMET ATILGAN ASLAN`in cok güzel bir yazisi var "3Cocuk Yapma 3 Kitap" diye. Herkese okumasini tavsiye ederim.

[mustafakemalölmez]

Okumak,bilinçlenmek ne güzel birşey.Tüm ülkemiz aydınlıklara boğulsun ! Okuyalım aydınlanalım.

[Kuva-yi Milliye]

Hoşgeldin Sn.mustafakemalölmez.

[deniz68ruhu]

Ben her akşam en az 3 saat okurum. Hatta sabaha kadar. Aydınlanma Devrimini, Deniz Gezmiş'i, Mustafa Kemal'i, Lenin'i, Marks'ı, Kapitalizm ve Emperyalizmi, Sosyalizmi...

Kısaca emperyalizme başkaldıran insanları ve ideolojilerini okurum. Ayrıca her gün Cumhuriyet ve Sözcü gazetelerini okurum. Herkese de dağıtırım. Tabii ki de isteyenlere.

[Kuva-yi Milliye]

Mustafa Kemal gibi bir önderimiz varken Rus Emperyalizmi'ni dayatmaya çalışan Lenin ve Stalin gibi insanları okumaya gerek yok diye düşünüyorum. Bu benim kendi fikrim tabiki.

[deniz68ruhu]

Elbette Mustafa Kemal gibi bir devrimci önder ne Che gibidir, ne Lenin, ne de Marks. Ama diğer devrimcileri de tanımakta yarar vardır. Bu devrimcinin sorumluluğudur, görevidir.

Mustafa Kemal özellikle Lenin ile emperyalizme karşı büyük bir ittifak savaşı vermiştir. Sovyetler bize yardım ettiği gibi biz de onların devrimine yardım etmiştik. Hatırlayalım dostlarım... Eğer İngilizler ve donanmaları Çanakkale'de Mustafa Kemal ve ordusunu yense idi Rusya'ya yardım götürecek ve devrimi engelleyecekti. Ama Mustafa Kemal bunu önledi. Hem vatanı için hem de devrim için!

Ayrıca Lenin'in Rus Emperyalizmini yaymaya çalışan biri olduğunu asla düşünmüyorum ama Stalin faşisttir. Komünizm ile alakası olmayan diktatörün tekidir. Devrimi yapan gerçek sosyalistleri mesela Troçki'yi de Sovyetler'den kovmuştur. O büyük faşist. Asla örnek almam.

Ama Lenin Marksizm'in katı ve dogmatik kurallarını pratikte ve teoride değiştirmiş ve yeni bir tez ortaya atmıştır. Marks'ın eskiyen proleterya-burjuva savaşı yerine ezen-ezilen tezi. Oysa Kemalizm'de bu da yoktur. Ne ezilen olmalı ne ezen. Demokratik hakça bir düzen (Ecevit) sözü Kemalist Devrim sürecini tanımlar.

Ama yine de bu saygıdeğer insanları okumak, Kapitali okumak, Komünist Manifestoyu okumak bize zarar değil bilgi kazandırır. Haksız mıyım?

[Kuva-yi Milliye]

Haklısınız sağ sol farketmez o şekilde düşünmesek bile bizim gibi düşünmeyenlerin ne düşündüğünü bilmemiz gereklidir. Ancak şöyle bir de gerçek var ki Mustafa Kemal Çanakkale'de Bolşevik devrimi engellenmesin diye değil sadece ve sadece Türk milleti esaret altına girmesin diye savaştı. Birçok kez Lenin'i ve Bolşevikleri stratejik olarak kullanması gerektiğini söylemiştir. Aynı şeyi İslamcılar için de yapmıştır. İslamcı gibi görünüp, İslamcılar'dan destek alıp Bolşevikleri, Milliyetçileri ve İslamcıları bir arada örgütlemiştir. Bunun karşılığında İslam devletlerinden ve Rusya'dan destek de almıştır. Ancak bu Mustafa Kemal'in Bolşevikleri gerçekten ebedi bir müttefik olarak gördüğü anlamına gelmez, aynı şekilde İslamcıları ve İslam devletlerini de. Mustafa Kemal sadece ve sadece Türk milletinin birliği, bağımsızlığı ve her Türk vatandaşının eşitliği için savaşmıştır.

[deniz68ruhu]

Elbette, ben genel kültür olsun diye söyledim zaten. Lenin'den veya komünizmden zarar gelmez.

[Kuva-yi Milliye]

Ben bir Bulgaristan Türküyüm. Komünizm'den zarar gelir mi gelmez mi çok iyi bilirim. Aynı şekilde Türkmenistan, Kazakistan, Kırım, Ahıska vb Türkleri de çok iyi tanır Lenin'i ve Komünizm'i. Ulu önderin sözünden alıntı yapmak istiyorum.

"Komünizm'in başı görüldüğü yerde ezilmelidir."

Size özel mesaj yoluyla ricada bulunmuştum. Hoşgörülü insanlarız ancak bu iki oldu. Burası Komünist, Sosyalist forum filan değil Kemalist forum. Burada tek gerçek Atatürkçülüktür. Bir daha Komünizm, Sosyalizm veya Lenin, Marx, Stalin filan propagandası yaparsanız uyarı almadan atılırsınız.

[Kuva-yi Milliye]

Bizim demokratlık anlayışımız Türkiye Cumhuriyeti'nde uygulanması mümkün olmayan, Atamızın dikkatli olmamızı öğütlediği, yine atamızın sahip çıkmamız gerektiğini söylediği dış Türkler'i zulüm altında inim inim inleten insanların ve sistemin reklamını yapmak değildir. Bu şekilde düşünüyorsanız, eğer size göre demokratlık bu ise evet, biz demokrat filan değiliz. Ayrıca Atatürk sağcı veya solcu değildi. Atatürk'ün kendine özgü bir dünya görüşü vardı. Bu düşüncenin adı da Atatürkçülük, diğer adıyla Kemalizmdir. Hiçkimse Kemalistler Sosyalisttir diyemez. Öyle ki Kemalizm'in ekonomik sistemi Solidarizm yani karma ekonomidir. Böyle bir sistem nasıl Sosyalist olabilir? Bu sistemi savunanlar nasıl Sosyalisto olabilir? Siz Sosyalistsiniz diye tüm Kemalistler'in aynı zamanda Sosyalizm'i desteklediğini mi düşünüyorsunuz?
Atatürkçülük Sosyalizm'le kısıtlandırılacak veya karşılaştırılacak kadar dar bir fikir yapısı mıdır?

Ben bir Atatürkçüyüm, ve asla Sosyalist değilim. Bu tür düşüncelere bu sitede yer yoktur. Biz Atatürkçülüğü Sosyalizmle veya Faşizmle bağdaştıran insanlar değiliz, sadece şu anki Türkiye yapısına göre Atatürkçüler'in sol yani muhalif görüşe sahip olan insanlar olduğunu düşünüyoruz. Hele Türkiye'de destek alamayan bir sistemin Atatürkçülük maskesi arkasına saklanmasına asla göz yumamayız.

Sizden çok basit bir ricamız var oda şu: Bir karar verin Sosyalist misiniz, Kemalist misiniz? Eğer Sosyalistseniz buyrun gidin Sosyalist Forumda yazın. Ha, eğer Kemalist'im diyorsanız başımızın üstünde yeriniz var anca Sosyalizmi bilmemneyi karıştırmadan Kemalizm'i tartışın.

Bu sizin samimiyetinize inandığımdan dolayı son ihtarımdır. Eğer Kemalizm ile başka ideolojileri bağdaştırmaya devam ederseniz üzgünümkü aramızdan ayrılmak zorunda kalacaksınız.

[deniz68ruhu]

Sosyalist Forum'a girdiğim zaman bu foruma kemalistler giremez gerekçesiyle atıldım. Siz karar verin. Sizce sosyalist miyim? Kemalist miyim?

Ayrıca şunu da söylemek istiyorum. Siz Türkçüsünüz. Kemalistler ne Türkçüdür, Ne sosyalist. İlhan Selçuk'u anıyorsunuz ama yazılarını okuyun. Türkçülük ırkçılıktır yazısını okuyun mesela. Ya da Uğur Mumcu'nun Türk Sosyalizmi: Atatürkçülüğü okuyun.

[Kuva-yi Milliye]

Bence sizde Atatürk'ün fikirlerimin babası dediği, Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal yapısının temelini atan Ziya Gökalp'in "Türkçülüğün Esasları" kitabını okuyun. Bahsettiğimiz Türkçülüğün ne olduğunu o zaman anayabilirsiniz. Ayrıca Sosyalist mi yoksa Kemalist mi olduğunuza biz karar veremeyiz. Bu konuda karar mercii sizsiniz.

[mustafakemalölmez]

Merhaba,


Deniz... isimli arkadaş,öncelikle şunu iyi kavraman gerek.Bir 'Kemalist',' Sosyalist' olamaz.Nedeni farklı ideolojik köklerden gelmemiz bu bağlamda sadece soyutta bir bağımız bulunabilir.Bu da sadece çıkar ortaklığı durumlarında gözetilir.

Sen,arada kalmış bir kardeşimizsin.Ancak,o bahsettiğin siteler adı lazım değil bölücü bir örgütün lideri'nin delice savunulduğu sitelerdir.Oysaki bize Atatürk gibi dürüst bir kişinin ahlakı ve düşüncesi gereklidir.Bu noktada kesinlikle şaşırmaman dileğiyle.

Esen kal..